Wymiana oleju w skrzyni biegów – jak często go wymieniać?

Skrzynia biegów jest obok silnika jednym z najważniejszych elementów w samochodzie. Do jej odpowiedniego działania, niezbędny jest olej. Czy podczas eksploatacji pojazdu należy wymieniać olej w skrzyni biegów? Jeśli tak, to jak często to robić?

Wymiana oleju w manualnej skrzyni biegów

Olej przekładniowy w samochodach z manualną skrzynią biegów ma, w przeciwieństwie do oleju silnikowego lub oleju w skrzyni automatycznej, komfortowe warunki pracy. Nie kontaktuje się on bowiem ze spalinami czy paliwem. Głównym problemem jest jednak pojawianie się w nim opiłków metali.

Opiłki gromadzą się w wyniku zużywania kół zębatych oraz nieprawidłowej zmiany biegów bez używania sprzęgła. Mimo, że większe opiłki są wyłapywane przez specjalne magnesy, mniejsze pozostają wciąż w układzie.

Gromadzące się opiłki oraz naturalny proces starzenia oleju ma negatywny wpływ na jego parametry, w tym lepkość. Z wiekiem zaczyna się on także utleniać, tracąc tym samym właściwości dodatków uszlachetniających.

Jak często wymieniać olej w manualnej skrzyni biegów?

Najczęściej stosowana zasada mówi o tym, że olej w manualnej skrzyni biegów wymieniać należy co 100 tysięcy kilometrów. Jest to interwał wystarczający podczas standardowej eksploatacji samochodu. Mimo, że niektórzy uważają wymianę oleju w manualnej przekładni za zbędny wydatek, czynność ta znacznie wydłuża żywotność skrzyni biegów.

Wymiana oleju powinna być wykonana szybciej w przypadku częstego poruszania się po mieście czy holowaniu przyczepy. Powinna mieć wtedy miejsce co 80-100 tysięcy kilometrów. Cena oleju do manualnej skrzyni biegów nie jest wysoka – litr kosztuje średnio 30 zł.

Wymiana oleju w automatycznej skrzyni biegów

Olej przekładniowy w automacie zużywa się znacznie szybciej niż w manualnej skrzyni biegów, dlatego jego wymiana jest niezbędna. Olej ten traktować należy jako kolejny płyn eksploatacyjny, podobnie jak olej silnikowy czy płyn hamulcowy.

Spotkać się można z opiniami, że dilerzy odradzają wymianę oleju w przekładniach automatycznych, uważając że olej fabryczny wystarczy na cały okres eksploatacji pojazdu. Jest w tym sporo prawdy, zakładając że auto ma posłużyć kierowcy przez 150-200 tysięcy kilometrów. Producenci skrzyń automatycznych są całkowicie odmiennego zdania – uważają wymianę oleju za konieczność.

Nie oznacza to jednak, że po takim przebiegu skrzynia przestanie działać. Jej elementy będą się po prostu coraz szybciej zużywać, aż w pewnym momencie odmówią posłuszeństwa.

Olej w automatycznej skrzyni biegów znacznie szybciej traci swoje parametry, takie jak lepkość, właściwości smarne, myjące czy gęstość, podczas jazdy z wysokimi prędkościami, jazdy w ruchu miejskim czy w górach.

Jak często wymieniać olej w automatycznej skrzyni biegów?

Częstotliwość wymian oleju w skrzyniach automatycznych zależy głównie od jej marki, modelu auta oraz rodzaju samej skrzyni. Przyjęło się, że pierwsza wymiana oleju w przekładni automatycznej powinna zostać wykonana po 60-120 tysiącach kilometrów, a kolejne co 40-100 tysięcy kilometrów.

Zdarza się, że kierowca zaniedbał wymiany oleju w skrzyni biegów i chce go wymienić dopiero po zauważeniu objawów nieprawidłowego jej działania, na przykład po przejechaniu więcej niż 200 tysięcy kilometrów. Nieodpowiednio wykonana wymiana oleju może wtedy nie tylko nie pomóc, ale nawet zaszkodzić przekładnie.

Dynamiczna i statyczna wymiana oleju

Olej w automatycznej skrzyni biegów wymienić można metodą dynamiczną lub statyczną. Wymiana statyczna jest prostsza i polega na wykorzystaniu siły grawitacji. Po odkręceniu korka spustowego, olej sam spłynie. Po jego usunięciu, nalać można nowego oleju.

Metoda ta pozwala jednak wymienić jedynie 40-60% oleju. Reszta nadal zostaje wewnątrz przekładni, w chłodnicy oleju oraz przewodach. Mieszanka nowego i starego oleju niekorzystnie wpływa na jego parametry.

Warto więc postawić na dynamiczną wymianę oleju, która polega na włączeniu urządzenia służącego do jego wymiany w obieg smarowania przekładni podczas jej pracy. Pompa oleju skrzyni biegów wypycha wtedy zużyty olej, a w jego miejsce wtłacza nowy.

Źródła:

https://services.totalenergies.uk/check-change-gear-oil-filter

https://www.autopartspro.co.uk/tips-advice/how-to-change-gearbox-oil-637